Telegraf

Przekazywanie wiadomości na odległość zaprzątało myśli wielu w dziejach ludzkości. Znamy z przekazów metody jakie były niegdyś stosowane do "telegrafowania" np. znaki dymne czy świetlne odbicia w lustrach. Tak na przykład w 1184 roku p.n.e. miał miejsce bardzo ciekawy przypadek przekazania wiadomości na odległość szacowaną dziś na około od 454 do 800 km . Otóż wódz grecki Agamemnon przesłał swojej zonie Klitajmestrze wiadomość o upadku Troi. Odbyło się to za pomocą dziesięciu ogni sygnalizacyjnych a metodę tą nazwano telegrafem ogniowym. Ta niezwykła linia przebiegała pomiędzy Troją w Azji Mniejszej, a Agrosem w Peloponezie na Morzu Egejskim.

Około 450 roku p.n.e. dokonany został pewien postęp w dziedzinie telegrafowania. Grecy Kleoksenos i Demoklitos podzielili alfabet na pięć grup, po pięć liter każda. Korzystając z takiego rozwiązania za pomocą znaków dymnych i ogniowych stało się możliwe przekazywanie dowolnie sformułowanych wiadomości, a nie jak dotąd konkretnych wcześniej umówionych informacji. W ówczesnych cywilizacjach rozwijały się różne sposoby przekazu informacji. Chociażby około 150 roku p.n.e. w Imperium rzymskim funkcjonowała sieć telegrafów dymnych licząca 4500 km umożliwiająca przesyłanie z góry ustalonych wiadomości. Przez czasy, w których niewiele się działo jeśli idzie o rozwój metod łączności przeskoczmy teraz ze starożytności do baroku i wieków nieco nam bliższych. 

Zanim nastała era telegrafii elektrycznej.

W XVII wieku do przekazywania wiadomości na morzu zaczęto wykorzystywać flagi sygnałowe a w wieku XVIII została wynaleziona i opracowana metoda telegrafowania stosowana do czasów telegrafu elektrycznego , być może nawet do początków naszego stulecia. Otóż w roku 1792 bracia Claude i Ignace Urbain Chappe z Francji rozwinęli wymyślony wcześniej przez siebie optyczny system telegraficzny. Urządzenie według ich pomysłu , zainstalowane na wierzy , składało się z dwuramiennej belki zakończonej z obu końców ruchomym skrzydłem. W zależności od połączenia belki i skrzydeł można było przesyłać umówione wcześniej znaki odpowiadające literom i cyfrom. Claude Chappe zbudował we Frankfurcie nad Menem modele wież ( semaforów ) sygnalizacyjnych. W następnych latach została rozpoczęta budowa linii telegrafów skrzydłowych miedzy Paryżem a Lille , którą uruchomiono w roku 1794. Tegoż roku została uruchomiona pierwsza w Niemczech linia optycznego telegrafu , którą skonstruował mechanik Böckmann. Podobna linia powstała też w dwa lata później w Anglii między Dover a Portsmouth. System ten był dalej rozwijany a bracia Chappe otworzyli przestrzeń semaforową miedzy Paryżem a Strasburgiem by za pomocą 534 stacji połączyć 29 francuskich miast. Metody tego typu przekazu stosowane były w owych czasach powszechnie jednak rodziła się już nowa idea telegrafu.

Alfabet znaków i z prawej telegraf optyczny na dachu Luwru.

Zabawa z prądem

W 1804 roku Francisco Salva opracował i zrealizował konstrukcję telegrafu elektrycznego. Dla przekazania każdej litery potrzebował on oddzielnego przewodu , który kończył się w odbiorniku elektrodą. Po przyłączeniu prądu w nadajniku z jednej strony na drugim końcu przewodu następowała elektroliza wytwarzając pęcherzyki gazu w odpowiedniej rurce wskazując na konkretną nadawaną literę. Choć dziś taka metoda może wydać się zabawna i prymitywna jednak wówczas była wielkim osiągnięciem. Był to początek nowej ery w dziedzinie łączności. W następnych latach postępowały szczegółowe badania zjawisk związanych z elektrycznością a liczne doświadczenia doprowadzały do wniosków , spostrzeżeń i konkretnych wynalazków. Amper zauważył prawidłowości w wychylaniu się igły magnetycznej pod wpływem prądu elektrycznego głosząc myśl , iż możliwe jest jej sterowanie. Sugestia ta była w następnych latach przedmiotem badań by wreszcie została wykorzystana praktycznie. W 1832 roku Rosyjski dyplomata baron Paweł Szyling skonstruował w Canstadt telegraf igłowy działający na zasadach głoszonych przez Ampera. W swojej konstrukcji wykorzystał do nadawania zmiany polaryzacji prądu.

Wiadomość ta była odczytywana z kombinacji kilku odchyleń igły w lewo bądź w prawo. W roku 1833 korzystając z doświadczeń poprzedników dwaj profesorowie z Getyngi Carl Friedrich Gauss i Wilchelm Eduard Weber uruchamiając własnej konstrukcji linie telegraficzną mając1 2,7 km długości. Skonstruowany przez nich telegraf igłowy potrzebował tylko jednej pary drutów. Jednak prawdziwy przełom w dziedzinie telegrafowania miał dopiero nastąpić. 




Telegraf elektryczny na serio

W 1840 roku amerykański artysta malarz Samuel Finley Breeze Morse stworzył alfabet telegraficzny i wszystko stało się proste. W 1837 roku Kongres amerykański rozpisał konkurs na budowę sieci telegrafów mechaniczno-optycznych, w którym zwycięzcą został właśnie Morse. Zaprezentował on początkowo niedoskonałą konstrukcję mechaniczną telegrafu piszącego. Urządzenie to było zmontowane na malarskich sztalugach, a mechanizm piszący zamiast kropek i kresek stawiał zygzaki na taśmie przesuwanej przez mechanizm zegarowy. Wkrótce jednak Morse uprościł nadajnik tworząc klucz nazwany później jego

nazwiskiem. Telegraf Morse'a był jak na owe czasy najdoskonalszym urządzeniem służącym do szybkiego przekazu informacji. Wydawać wiec by się mogło , że szybko zostaną wybudowane linie telegraficzne a wynalazca zostanie hojnie wynagrodzony. Stało się jednak inaczej, twórca wynalazku zanim spotkał się z uznaniem doznał wiele upokorzeń i niepowodzeń finansowych. Dopiero gdy w zimie roku 1843 Kongres uchwalił rozpoczęcie budowy pierwszej linii telegraficznej pomiędzy Baltimor a Waszyngtonem wszystko się zmieniło. W maju 1844 roku Samuel Morse dokonał inauguracji wspomnianej linii nadając historyczne słowa " What God has Wrought" (Co wielkiego Bóg uczynił). 

Link do > Szkic pierwszego telegrafu Morse'a